Mỗi dân tộc trên Đất nước Việt Nam ta đều có những nét văn hóa riêng biệt, trong đó nổi bật hơn cả là văn hóa ẩm thực. Có thể nói mỗi dân tộc đều có những đặc sản của riêng mình, tạo thành bản sắc độc đáo khác biệt. Nếu là một người sành về ẩm thực vùng miền thì chắc hẳn đã từng nếm qua các món ngon nổi tiếng tại Cà Mau. Nhưng ít người biết rằng đại đa số các món ăn của vùng đất này đều chứa đựng những tinh hoa văn hóa ẩm thực của người Khmer. Đa dạng trong cách chế biến và mùi vị, các món ăn của người Khmer trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực Việt.
Mắm là đặc sản phổ biến của người Khmer
Chủ yếu cư trú tại vùng đồng bằng sông Cửu Long nên lương thực được sử dụng hàng ngày của người Khmer chính là lúa gạo. Trong văn hóa ẩm thực của người Khmer cũng giống như người Kinh, họ sử dụng gạo để làm lương thực chính cho các bữa ăn, ngoài ra họ còn dùng gạo nếp để nấu xôi và chế biến thành các loại bánh khác nhau như cốp dẹp, bánh gừng, bánh tai yến, bánh lá dứa… Các loại bánh này đã xuất hiện như những món ăn vặt trên khắp đường phố, ngõ hẻm của Cà Mau.
Trong chế biến món ăn, người Khmer thường sử dụng nguyên liệu như sả, hành, tiêu, đường, ớt, nước cốt dừa…. Đặc biệt không thể không nhắc tới món mắm prohoc truyền thống là gia vị cho mọi món ăn. Mắm prohoc được chế biến từ các loài cá linh, cá trắng, tép… Điểm đặc biệt nhất của loại mắm này là để càng lâu càng ngon. Người Khmer sử dụng mắm hầu như trong tất cả các món ăn theo những cách chế biến khác nhau.
Mắm cũng là một trong những món ăn phổ biến hiện nay của người Cà Mau. Nhưng nó đã được biến tấu đa dạng hơn trước đây. Như mắm cá lóc, mắm cá sặc, mắm tép, mắm ba khía, mắm cá sơn, mắm cá phi… Từ mắm, có thể chế biến thành nhiều món ăn ngon hấp dẫn. Như bún nước lèo, mắm chưng, mắm sống trộn chanh ớt, mắm chiên, lẩu mắm… Các món ăn này hầu như trở thành thương hiệu đặc sắc của ẩm thực Cà Mau.
Ẩm thực nơi đây đa dạng về nguyên liệu và cách chế biến
Nói về điểm riêng biệt, thì người dân Khmer Nam Bộ khá ưa thích vị chua cay và sử dụng nước cốt dừa trong nhiều món ăn. Với họ, vị ngậy, béo của nước cốt dừa làm món ăn trở nên thơm ngon và hấp dẫn hơn. Sự phong phú và đa dạng từ nguồn nguyên liệu. Bên cạnh đó là sự kết hợp cùng phong cách chế biến món ăn của người Khmer, người Kinh và người Hoa. Qua đó đã làm nên ẩm thực Cà Mau đặc sắc.
Người Khmer cũng đặc biệt thích ăn những loại rau quả có vị chua, đắng và chát kèm theo trong các món ăn. Họ thường ưa chuộng vị đắng của lá sầu đâu. Vì vậy họ dùng để nấu canh, luộc hoặc trộn gỏi với khô cá lóc. Ngày nay, một số loại quả có vị chua như khế, vị chát như chuối sống được xắt ăn kèm với mắm kho, mắm sống, thịt nướng, cá lóc nướng trui… Một số loại rau có vị đắng được nhiều người ưa chuộng để nấu canh, nhúng lẩu, nhúng cháo. Chẳng hạn như rau đắng biển, rau đắng đất
Về đồ uống, người Khmer ưa thích nước lạnh, nước đun sôi và cuối cùng là nước ngọt. Rất ít cư dân ở đây biết uống rượu nên hầu như không có nhà nào nấu rượu cả. Trong khi ăn, họ rất tôn trọng người bề trên, ông bà cha mẹ có thể ăn mâm riêng hoặc ăn cùng con cháu cho vui tùy theo sở thích.
Một số món ăn đặc trưng nổi tiếng của người Khmer
Món canh chua cũng là một trong những món ăn khoái khẩu của người Cà Mau. Do sự ảnh hưởng phần nào của ẩm thực Khmer mà các món canh cua của người Cà Mau trở nên phong phú hơn với nhiều loại nguyên liệu khác nhau. Như canh chua nấu bằng cơm mẻ, lá me non, trái me xanh. Kết hợp với các loại rau như trái chuối xiêm xanh, bắp chuối thái mỏng, cây chuối non, các loại rau mùi… Đặc biệt, Cà Mau vốn có nhiều loại cá tươi ngon với các loài cá nước mặn. Như cá hanh, cá ngát, cá kèo, cá vồ chó, cá nâu, cá chẽm… Hay các loại cá đồng như cá lóc, cá rô, cá sặc. Nó làm cho món canh chua trở nên vô cùng hấp dẫn.
– Canh Xiêm lo: Đây là món ăn không thể thiếu được trong mỗi dịp gia đình đoàn viên. Canh Xiêm lo được phân ra làm rất nhiều loại: xiêm lo mít, xiêm lo bình bát,.. Nguyên liệu chính của món ăn này gồm có cá, thịt, rau ngổ, chuối rém, đu đủ non. Đặc biệt không thể thiếu mắm prohoc. Nước mắm sẽ làm món canh thêm phần đậm đà và tròn vị. Ngoài ra có các loại rau như: rau đắng, bồ ngót, bông điên điển, bí đao,..
– Bún nước lèo là món ăn rất nổi tiếng của ngườ Khmer. Hiện nay, nó đã lan rộng ra cả vùng đồng bằng sông Cửu Long. Nguyên liệu chính để nấu món ăn khá đa dạng. Gồm có tôm, cá, muối, sả, ớt, ngải bún giã nhỏ, mắm prohoc. Nước lèo được người dân Khmer đã chế biến vô cùng công phu và khéo léo.
